چهارمين نشست از سلسله نشست‌هاي تخصصي بررسي نقوش ابريشم‌دوزي با موضوع «ابريشم‌دوزي خراسان» برگزار شد.
به گزارش روابط عمومي فرهنگستان هنر، در اين نشست ليلا نفيسينيا، پژوهشگر هنرهاي سنتي و مدرس دانشگاه، و شهين پزشكي، هنرمند و پژوهشگر حوزۀ دوخت‌هاي سنتي، به سخنراني با موضوع «ابريشم‌دوزي خراسان» پرداختند.
سخنران اول اين نشست، ليلا نفيسينيا در ابتدا به معرفي منطقه خراسان پرداخت و بيان داشت: «در خراسان، اقوامی چون کرد و ترکمن با حفظ اصالت‌های خود سالیان متمادی در کنار هم زندگی می‌کنند و تا حدودی نیز بر صناعت یکدیگر تاثیر گذاشته‌اند. اين مردم با توجه به نیازهای زندگی روزمره، بافته‌های ساده و منقوش گوناگونی تولید کرده‌اند.»
نفيسينيا افزود: «به کردهای خراسان«کُرمانج» گفته می‌شود. كُرمانج در واقع نام بخش وسيعي از كردهاي جهان است که در عراق، ترکیه، قفقاز، ارمنستان و در شمال استان خراسان ما حضور دارند.»
پژوهشگر هنرهاي سنتي، در مورد پوشاك مردمان خراسان شمالي توضيح داد: «حضور مداوم طبیعت و جلوه‌های ناب آن در البسۀ این قوم مشهود است. همچنين تفکیک و تقسیم‌بندی‌های سني، جنسیتي در لباس‌هاي اين مردم وجود دارد.»
او در ادامه به اجزاي لباس‌هاي این قوم اشاره کرد و گفت: «شلیته، گراس، جليقه و ياشار از اجزاي لباس‌هاي كردي محسوب می‌شود و چاوک،کولته، چلپی و یلک (متداول‌ترین و ارزان‌ترین) از انواع لباس‌هاي تركمن است.»
وي در مورد جنس اين لباس‌ها اضافه كرد: «جنس آنها از ابریشم دست‌باف و عمدتا قرمز با حاشیه زردرنگ است. حاشیه و سرآستین آنها سوزن‌دوزی شده است. در اکثر مواقع برای جلوگیری از جمع شدن پارچه و ظرافت بیشتر سوزن‌دوزی با آستر انجام می‌شود.»
در ادامه نشست، شهين پزشكي، هنرمند و پژوهشگر حوزۀ دوخت‌هاي سنتي در مورد خطه خراسان اظهار داشت: «خراسان، خاستگاه پهلوانان و زادگاه بسياري از بزرگان است و با وجود اقوام متعدد در طول دوره‌هاي مختلف تاريخي، آمد و شدهاي زيادي در آن رخ داده و چون خراسان دروازۀ جاده ابريشم در ايران بوده است، در نتيجه مبادلات و امور تجاري بسياري در آن صورت مي‌گرفته كه اهميت اين منطقه را نشان مي‌دهد.»
او ادامه داد: «وقتي در مورد هنر مردم خراسان صحبت مي‌كنيم، منظورمان تنها محدودۀ جغرافيايي امروزي نيست و در مورد خراسان بزرگ صحبت مي‌كنيم كه بخشي از آن امروز در سمرقند و بخاراست، بخش ديگرش در هرات و قندهار و بخشی نيز در استان خراسان ايران.»
پزشكي قوم‌هاي ساكن در خراسان را اين‌گونه نام برد: «در اين منطقه جغرافيايي قوم‌هاي تات، فارس، کُردكرمانج، ترک و ترکمن وجود دارند و درصد كمي نيز عرب و درصد كوچك‌تري بلوچ نيز در اين خطه زندگي مي‌كنند.»
اين پژوهشگر و مدرس دانشگاه، با نشان دادن اسلايدهاي متعددي از ابريشم‌دوزي‌هاي خراسان و ارائه توضيحاتي درباره آنها به سخنانش پايان داد.
نسخه چاپي
