دومين نشست از سلسله نشستهاي تخصصي موسيقي نواحي ايران، با موضوع «موسيقي تركمن» برگزار شد.
دومين نشست از سلسله نشستهاي تخصصي موسيقي نواحي ايران، با موضوع «موسيقي تركمن» برگزار شد.
عليرضا اسماعيلي، معاون پژوهشي فرهنگستان هنر، ضمن خيرمقدم به حضار و تشكر از اداره كل ارشاد استان گلستان و هنرمنداني كه در اين برنامه شركت كردهاند، بيان داشت: «نشست قبلي «بررسي موسيقي خراسان شمالي» بود و مورد استقبال علاقهمندان موسيقي اقوام قرار گرفت. امروز با موسيقي تركمن در خدمت شما هستيم. موسيقي تركمن پيوند عميقي با لحظات زندگي مردم تركمن دارد و اين موسيقي داراي سبكها و ابعاد گوناگون است.»
پس از سخنراني معاون پژوهشي فرهنگستان هنر، اين نشست، با اجراي موسيقي تركمن در سبك «خيوه» با هنرنمايي «استاد طواق سعادتي» و «امين سعادتي»، ادامه يافت.
هوشنگ جاويد، سخنران بخش اول برنامه كه در غياب سخنران دوم، مجبور شد، بار قسمت دوم پنل را هم به دوش بكشد.
جاويد، در ابتدا از «استاد طواق سعادتي» كه قطعهاي را نواخت تقدير كرد و گفت: «استاد بسيار زيبا، شكلهاي مختلف تحريرهاي آوازي را در شاخههاي مختلفش خواند. تركمنها به تحرير «جوقجوق» ميگويند و همه آنها را از صداهاي موجود در طبيعت ميگيرند و ما همين برگرفتگي از طبيعت را در طوايف غرب و زاگرسنشين كشورمان هم داريم.»
او ادامه داد: «موسيقي تركمن انقدر گسترده است كه اگر بخواهيم در موردش صحبت كنيم، ساعتها وقت لازم است و خيلي خوب است كه بتوانيم در اين مباحث از شاعران موسيقي تركمن هم استفاده كنيم.»
او در مورد نظام فرهنگي در موسيقي تركمن بيان داشت: «نظام فرهنگي در موسيقي تركمن، در ابعاد آييني به خوبي هويداست. راويان اين موسيقي كه بيانگر فرهنگ قوم در ابعاد تاريخ، سياست، دين، كار و تلاش، رزم وحماسه، ادب و عاطفه هستند، در انتقال مفاهيم به صورتي عمل نمودهاند كه مي توان شاهد موفقترين ارتباط و پيوند مردم با نغمات موسيقي و شناخت مردم از اين هنر بود.»
جاويد افزود: «موسيقي تركمن ضمن اينكه آييني است، ابعاد مختلفي داردكه در تمامي لحظات زندگي مردم با آن پيوند خورده است و به همين سبب يكي از پربارترين موسييقيهاي آييني در ايران است. اين موسيقي از جهت تأثيرگذاري بر مخاطب و پيامرساني به جامعه و پرورش ذهن جمعي، طبقهبندي خاصي دارد. تركمن ها وقتي وارد كارزار ميشوند، بين يك تا 5 ساعت، منظومه هايشان خوانده ميشود. ترانه خواني كوتاه كوتاه شده الان كه در گذشته در عروسيها و ... بوده، حاصل گذشته اين فرهنگ است.»
او با اشاره به اينكه، برخي از هنرمندان بزرگ اين قوم، در گمناهي از دنيا رفتند و هنرشان ضبط و ثبت نشد، ادامه داد: « نقش اهل بيت در موسيقي تركمن غيرقابل تصور است، به خصوص در تركمنهاي حّنفي و بخشي از موسيقي تركمن، روايت شرح داوريهاي امام علي(ع) است كه به صورت كتاب درآمده و قصهاي به نام «بابا روشن» را در محرم و ماه رمضان ميخواندند.»
پژوهشگر موسیقی نواحی، در مورد خصيصه عدالتطلبي و بيان حقيقت در قوم تركمن افزود: «چيزي كه براي خود من جالب بود، بيان حقيقت و تبليغ عدالت در بين تركمنهاست و در بينشان رايج است كه ميگويند، تركمنها دروغ نميگويند و اين واقعيتي است كه در بين اين قوم، مشاهده ميشود.»
جاويد ادامه داد: «موسيقي تركمن به سبب پيوند با زندگي مردم تركمن داراي نوعي صلابت و صراحت است و پايبندي آن به قواعد دستور زبان تركمن بينظير است و بيشتر به جاي استفاده از عروض و اوزان هجايي مرسوم در ادبيات ايران از جملات سيلابي بهره ميگيرد.»
بعد از سخنان هوشنگ جاويد درباره موسيقي تركمن، اجراي قطعاتي به سبك خوشهبخشي، توسط «محمد ايري (مخي)» و «حميد رژيم»، پايان بخش دومين نشست از سلسله نشستهاي تخصصي موسيقي نواحي ايران است.
|