بهمن نامورمطلق، رئیس فرهنگستان هنر، در مراسم تشییع پیکر زنده‌یاد استاد حبیب‌الله صادقی، وی را هنرمند مقاومت و هنرمند مردم دانست و در این زمینه گفت: استاد صادقی، در نقاشی مقاومت، الگویی بی‌سابقه و اسطوره‌ای ماندگار است. او خلق و نقد، هنر و دانش، معنویت و معرفت، سنت و مدرنیته را با هم پیوند می‌زد؛ چنان‌که هم استادی بااخلاق و هم نقاشی خلاق به شمار می‌رفت.

به گزارش روابط‌عمومی فرهنگستان هنر، مراسم تشییع پیکر زنده‌یاد حبیب‌الله صادقی، هنرمند بزرگ حوزه هنر مقاومت و عضو پیوسته فرهنگستان هنر، صبح امروز شنبه، 8 مرداد 1401، از مقابل فرهنگستان هنر، با حضور جمع کثیری از مسئولان فرهنگی کشور، اهالی فرهنگ و هنر، شاگردان و خانواده معزز ایشان، با اجرای اسماعیل آذر، برگزار شد. در ابتدای این مراسم، مجتبی رحماندوست، عضو پیوسته فرهنگستان هنر، پیام تسلیت حضرت آیت‌الله خامنه‌ای، رهبر معظم انقلاب اسلامی، و پیام تسلیت سید ابراهیم رئیسی، رئیس جمهور در پی درگذشت استاد صادقی را خواند.

حبیب‌الله صادقی هنرمند مقاومت و هنرمند مردم است

در ادامه این مراسم، بهمن‌نامور مطلق، رئیس فرهنگستان هنر، حبیب‌الله صادقی را هنرمند مقاومت و هنرمند مردم دانست و در این زمینه گفت: حبیب‌الله صادقی هنرمند مقاومت و هنرمند مردم است و این را به‌خوبی در مضامین نقاشی‌هایش بیان می‌کند.

او درباره ویژگی‌های اخلاق هنری زنده‌یاد صادقی افزود: هنرمندی که وقتی خود را شناخت، خود ماند و دیگر نشد. به دور از گروه‌بازی‌ها و گره‌بندی‌ها بود. دوره‌ای، به‌طور هم‌زمان، عضو پیوسته فرهنگستان هنر، همکار حوزه هنری و رئیس موزه هنرهای معاصر تهران شد و همه را دعوت به هم‌افزایی می‌کرد. او به آرمان‌هایش تا هنگام وفاتش وفادار ماند؛ آرمان‌هایی که از اصول فکری‌اش سیراب می‌شدند.

رئیس فرهنگستان هنر حبیب‌الله صادقی را وارث هنر پُرافتخار ایران و الگویی بی‌سابقه در زمینه هنر مقاومت دانست و خاطرنشان کرد: او وارث رنگ‌های مانی و سلطان محمد تبریزی، وارث مضامین مردمی کمال‌الدین بهزاد و رضا عباسی است. اما در نقاشی مقاومت، خودش الگویی بی‌سابقه و اسطوره‌ای ماندگار است. او خلق و نقد، هنر و دانش، معنویت و معرفت، سنت و مدرنیته را با هم پیوند می‌زد؛ چنان‌که هم استادی بااخلاق و هم نقاشی خلاق به شمار می‌رفت.

او به ویژگی آثار استاد صادقی، اشاره و بیان کرد: ایشان قدر زمان را خوب می‌دانست و سرعت نقاشی‌هایش با سرعت پرستو در موسیقی برابری می‌کرد. دست که به قلم‌مو می‌بُرد، رنگ‌ها آسمانی آبی، رودی جاری، ابر و باران، گُلی زیبا می‌شدند؛ میدان نبرد علیه ظلم، دست‌های گره‌کرده، شهیدی روی خاک، مادری رنج‌کشیده، چهره نوازنده‌ای تنها می‌شدند. دوستانش خوب می‌دانند، وقتی پرنده خیالش به پرواز درمی‌آمد، دفترچه‌ها، بوم‌ها، حتی دیوارها، فضا کم می‌آوردند.

بهمن نامورمطلق درباره اثر «در رثای سیمرغ تجلی»، که آخرین کار شادروان صادقی بود، گفت: دو سال پیش، همه اندوخته‌ها و تجربه‌های گران‌قدر خود را گِرد آورد تا اثری بزرگ خلق کند. آثار کوچک او را دیگر راضی نمی‌کردند. گویا، حس می‌کرد فرصت چندانی برایش باقی نمانده و باید شاهکار زندگی‌اش را بیافریند. می‌گفت اثری به مساحت 100مترمربع، اما همه می‌دانستیم عدد صد نمادین است؛ مانند صد میدان خواجه عبدالله انصاری. می‌خواست روایت مقاومت حماسی مردم ایران را به تصویر بکشد. مضومون اصلی او شهید سلیمانی بود. در زیرزمین موزه هنرهای معاصر فلسطینِ فرهنگستان هنر، چندصد روز و چندهزار ساعت وقت برای آن گذاشت.

او در همین زمینه افزود: هنگامی که کسی برای دیدنش می‌رفت، چقدر با اشتیاق راوی روایت‌های تودرتوی تصویری خود می‌شد! از رنج‌ها و خوشی‌ها، از رؤیاها و آرزوها، از پیروزی‌ها و شکست‌ها، از نجابت و شهامت‌های یک ملت می‌گفت. چه سعادتمند بودند آنهایی که از زبان خودش روایت نقاشی‌اش را شنیدند! و چه کم‌توفیق آنهایی که دعوت شدند و نیامدند! اما خانه‌های آخر این اثر هنوز تمام نشده بود که وی از میان ما رفت؛ درست مانند مثنوی مولوی که بسیار دوستش می‌داشت؛ اثری که اگر تمام می‌شد، ناقص می‌ماند. این را هم جلال‌الدین خوب می‌دانست و هم حبیب‌الله. اثری که گشوده مانده و نسل‌های بعد را به ادامه آن دعوت می‌کند. نقاشی حبیب نیز به روی هنرمندان جوان باز است، مانند راهش. خدایش رحمت کناد! یادش ماندگار و هنرش پایدار باد!

صادقی تصویرگر پیشاهنگ جبهه هنری انقلاب و مقاومت، و جویبار زلال هنر ایران و انقلاب بود

محمدمهدی اسماعیلی، وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی نیز در این مراسم وداع گفت: حبیب صادقی، این هنرمند ماندگار هنر انقلاب و دفاع مقدس و قلم طلایی هنر ایران، در آستانه ماه محرم، تن را در میان زمینیان رها کرد، بر همای جان نشست و از عالَم خاک پَرکشید تا بال در بال ملائک، در پیشگاه معبود ازلی، جایگاهی رفیع و مقامی شامخ یابد.

وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی درباره تعهد و ایستادگی زنده‌یاد صادقی گفت: او در پای آرمان‌های انقلاب اسلامی ایستاد و جلوه‌هایی از زیبایی دین را با زبان تصویر نشان می‌داد. تصویرگر پیشاهنگ جبهه هنری انقلاب و مقاومت، و جویبار زلال هنر ایران و انقلاب بود که در آثارش، نبرد تاریکی و روشنایی را بازنمایی می‌کرد. هنرمندی بود که توش و توان خود را در راه ثبت حقیقت، از منظر ولایت و بیان هنرمندانه آنچه در تاریخ انقلاب اسلامی رقم خورده بود، صرف کرد و جان‌های خسته مردمان عصر جدید را با هنر دینی و انقلابی آشنا ساخت.

اسماعیلی افزود: در میدان بود و در معرکه، عماروار؛ سینه‌سپرکرده انقلاب و هنرمندی در تراز انقلاب اسلامی که در دوران فعالیت درخشان خود، خدمات و زحمات بسیاری در عرصه ترویج فرهنگ و هنر قرآنی کشید و در خلق آثار ماندگار و جاودان همتی وافر گماشت. آثار بی‌بدیلش برجوشیده از روحیه انقلابی و مُلهم از تعالیم قرآن و سرشار از جسارت، نوآوری و زیبایی بود. او همواره، در قامت هنرمندی انقلابی و دلسوز، از آرمان‌های انقلاب اسلامی و دستاوردهای آن پاسداری کرد.

از پدرم، جز اخلاق و عشق هیچ چیزی به یاد ندارم

در ادامه، امیرحسین صادقی، فرزند استاد، به سخنرانی پرداخت و با قدردانی از حضور اهالی فرهنگ و هنر در این مراسم با ابیاتی از مولانا (من غلام قمرم غیر قمر هیچ مگو/ پیش من جز سخن شمع و شکر هیچ مگو) سخن آغاز کرد و گفت: با پدرم در زمان حیات ایشان فرصت کمی داشتیم تا به گپ‌وگفت بنشینیم. برنامه‌های اشان بسیار، اهدافشان بلند، وظایفشان خطیر و سنگین بود. هنرمند آیینه است و آیینه کاری جز روایت ندارد؛ روایتی خنثی و بی‌طرف که جز معنا هیچ ریشه هرمنوتیکی دیگری در آن پیدا نمی‌کنید. هنرمند روایتگر عشق است و من از پدرم، جز اخلاق و عشق هیچ چیزی به یاد ندارم.

او به ویژگی‌های شخصیتی پدرش پرداخت و افزود: ایشان در نقاشی، عشقی را که به اهل بیت داشتند نشان می‌دادند. کارها و آثار او را نگاه کنید؛ همه آنها سمفونی است. شما اثری 100مترمربعی از او دیدید، من در زمان حیاتشان، هزارها هزار کیلومترمربع از این آثار را به چشم دیدم.

«در رثای سیمرغ تجلی» آخرین کار و وصیت‌نامه استاد صادقی است

محمدمهدی دادمان، رئیس حوزه هنری انقلاب اسلامی، در این برنامه، ضمن تسلیت درگذشت زنده‌یاد صادقی، به ذکر خاطره‌ای از ایشان پرداخت و گفت: زنده‌یاد صادقی به دلیل رفاقت قدیمی که با پدر بنده داشتند لطف بسیاری به من داشتند و در آخرین دیدار می‌گفتند من می‌دانم این اثر «در رثای سیمرغ تجلی» آخرین کار من و وصیت‌نامه من است. دکتر صادقی از ابتدای کارشان، از پیش از انقلاب تا به امروز، با خلق هر اثر هنری جامعه هنری را شگفت‌زده می‌کردند. ان‌شاءالله، یاد و راه و مکتب فکری‌شان به همت همه شاگران و علاقه‌مندانشان ادامه‌دار و مستدام خواهد بود.

عرشیان در نخستین روز عزای حسینی میزبان زنده‌یاد صادقی‌اند

حجت‌الاسلام محمد قمی، رئیس سازمان تبلیغات اسلامی، در این مراسم وداع، تلاقی روز به میهمانی عرشیان رفتن زنده‌یاد حبیب صادقی با روز اول اقامه عزای حسینی را مهم دانست و گفت: ان‌شاءالله، ایشان نیز در عرش اعلا به کاروان عاشوراییان می‌پیوندند و میهمان حضرت امام حسین(ع) خواهند بود.

تاریخ انقلاب با آثار حبیب‌الله صادقی شناخته می‌شود

محمدعلی رجبی، عضو پیوسته فرهنگستان هنر، از دیگر سخنرانان حاضر در این مراسم بود که با بیان «إِنَّا لِلَّهِ وَإِنَّا إِلَیْهِ رَاجِعُونَ» سخن آغاز کرد و گفت: این عاقبت همه ماست. ولی هرگز فکر نمی‌کردم بمانم و حبیب در میان ما نباشد. می‌گویم حبیب جان، بلند شو و آن لباس‌های تمام‌رنگی‌ات را بپوش. او سرتاسر رنگ بود.

رئیس گروه هنرهای سنتی فرهنگستان هنر در همین زمینه ادامه داد: اثر «در رثای سیمرغ تجلی» به نظر تمام شده بود، ولی چرا او دل از این اثر نمی‌کَند؟ در عالم هنر، اگر هنرمند از اثرش دل بِکَنَد، دیگر نمی‌تواند کار کند. سنتی در گذشته بود که وقتی هنرمندان ما اثری فاخر در دست می‌گرفتند، وقتی می‌خواستند تمام شود، کار نیمه‌کاره‌ای را به دست می‌گرفتند؛ چراکه وقتی کار تمام می‌شد، زندگی ظاهری آنها با کار تمام می‌شد.

رجبی درباره آخرین اثر مرحوم صادقی افزود: حبیب و عزیز ما برای این کار همه وجودش را گذاشت و او با کار تمام شد و انجام داد آنچه را که باید در این عالم انجام می‌داد. تعداد اثر نماینده هنرمندی او نیست و قرار نیست ما هزار اثر داشته باشیم، اما هر هنرمندی در یک جا آن‌چنان می‌ایستد که انگار اولین کار و آخرین کار است و او خودش می‌دانست آخرین وصیت تصویری‌اش است. او در عالَم تصویر زندگی کرد و ماندن در عالم تصویر جایگاه او نبود؛ باید از آن گذر می‌کرد.

رئیس گروه هنرهای سنتی فرهنگستان هنر یادآور شد: استادان در گذشته می‌گفتند که شرط اول هر هنری صفاست و به واسطه صفا، هنرمند صاحب شأن می‌شود. حبیب‌الله صادقی صاحب این شأن و صفا بود. او با صفا بود و از خودش آینه ساخته بود و آینه را در مقابل حقیقت قرار داد. بدون ولایت هیچ حقیقتی تجلی پیدا نمی‌کند. آثار او جاودانه شد و اگر می‌خواهیم تاریخ انقلاب را بشناسیم، باید آثار او را بررسی کنیم. 

در پایان این مراسم، نماز میت توسط حجت‌الاسلام محمد قمی، رئیس سازمان تبلیغات اسلامی، بر پیکر زنده‌یاد حبیب‌الله صادقی اقامه شد.

گفتنی است در این مراسم، چهره‌های هنری دیگری همچون مجید مجیدی، سیدمحمد بهشتی، مصطفی گودرزی، سیدمهدی حسینی، مجتبی رحماندوست و آرش امینی (از اعضای فرهنگستان هنر)، به همراه دیگر هنرمندان و مسئولان هنری همچون غلامعلی حدادعادل (رئیس فرهنگستان زبان و ادب فارسی)، محمودرضا آقامیری (رئیس دانشگاه آزاد اسلامی استان تهران)، محمود سالاری (معاون امور هنری وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی)، سیدعباس صالحی (مدیر مسئول روزنامه اطلاعات)، عبدالرضا سهرابی (مدیرکل مرکز هنرهای تجسمی)، نیکنام حسینی‌پور (از مسئولان صندوق اعتباری هنری)، هادی مظفری (رئیس سابق مرکز هنرهای تجسمی)،  علیرضا سمیع‌آذر (مدیر حراج تهران)، سیدمجید هاشمی‌دانا (مدیرعامل خبرگزاری دفاع مقدس)، حسن بلخاری (رئیس انجمن آثار و مفاخر)، محمدرضا فیروزه‌ای (رئیس انجمن هنرمندان نقاش ایران)، هادی حیدری، فرزاد ادیبی، مرتضی اسدی، حسین عصمتی، محمدحسین نیرومند، مسعود شجاعی‌طباطبایی، کاظم چلیپا، ایرج اسکندری و محمد فرنود حضور داشتند.

گزارش تصویری برنامه را اینجا ببینید.